Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là bệnh lý phổ biến trong đó triệu chứng của bệnh nhân khá đa dạng nhưng phổ biến nhất là nóng rát sau xương ức và trào ngược (có cảm giác dịch hoặc thức ăn trào lên). Việc điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt đối với bệnh lý này đóng vai trò rất quan trọng và là bước đầu tiên trong quá trình quản lý bệnh nhân mắc bệnh GERD.
1. Chế độ ăn
Một số thực phẩm đã được ghi nhận có thể làm nặng thêm hoặc giảm triệu chứng trên bệnh nhân GERD, từ đó được khuyên nên hoặc hạn chế sử dụng. Tuy nhiên mức độ ảnh hưởng sẽ khác nhau đối với từng bệnh nhân.
Nên ăn:
- Chế độ ăn uống nhiều rau củ.
- Các loại hạt: óc chó, hạt điều, hạt chia, hạt bí ngô,…
- Ngũ cốc nguyên hạt: gạo lứt, yến mạch nguyên chất, lúa mạch đen, ngô, đại mạch….
- Các loại hoa quả không thuộc họ cam quýt: chuối, dưa hấu, táo…
- Thịt nạc, hải sản và lòng trắng trứng.
Hạn chế:
- Các loại hoa quả có tính axít như: cam, quýt, chanh, dứa, cà chua
- Đồ ăn nhiều dầu mỡ, chứa lượng chất béo động vật cao hoặc thức ăn đóng hộp.
- Các thức ăn cay nóng như ớt, tỏi, kẹo ngậm bạc hà…
- Rượu và các đồ uống có cồn.
- Cà phê, sô cô la, trà và các đồ uống có gas.
Trên thực tế, mỗi bệnh nhân sẽ có một số loại thức ăn gây cảm giác khó chịu hơn khi ăn hoặc uống. Bởi vậy người bệnh có thể được hướng dẫn quan sát lại chế độ ăn của bản thân để tự điều chỉnh hạn chế các loại thức ăn hay đồ uống này.
2. Một số lưu ý trong sinh hoạt
- Không ăn tối quá muộn, ăn khuya.
- Chia nhỏ các bữa ăn, tránh ăn quá no.
- Tối nằm ngủ nâng cao đầu giường, hạn chế nằm đầu bằng hoặc nghiêng phải.
- Ngủ đủ giấc (6-8 tiếng).
- Không ngủ trong vòng 2 tiếng sau ăn vì có thể khiến thức ăn trong dạ dày ép mạnh hơn vào cơ thắt và trào ngược lên thực quản.
- Cai thuốc lá: do trong khói thuốc chứa nicotin làm suy yếu cơ thắt thực quản dưới, làm thức ăn trong dạ dày có thể trào ngược lên thực quản.
- Giảm cân đối với những bệnh nhân thừa cân, béo phì.
- Không mặc quần áo quá chật.
Như vậy, bên cạnh điều trị thuốc đơn thuần, sự hợp tác giữa bác sĩ và bệnh nhân trong việc điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt sẽ giúp tối ưu hóa hiệu quả điều trị, cải thiện chất lượng sống và hạn chế các biến chứng của bệnh.