Viêm gan B cấp là tình trạng viêm gan cấp tính được tính trong 6 tháng từ khi phơi nhiễm HBV. Viêm gan B thể mạn là tình trạng người bệnh mang vi rút từ 6 tháng trở lên.
Triệu chứng
Với viêm gan B cấp tính, các triệu chứng xuất hiện trong vòng 6 tháng sau khi người bệnh bị nhiễm vi rút viêm gan B. Giai đoạn này, hệ miễn dịch của cơ thể sẽ chống lại sự xâm nhập của vi rút và một số người có triệu chứng như bị cảm nhẹ (có thể bao gồm chán ăn, đau khớp và cơ, sốt nhẹ, và có thể là đau dạ dày). Với một số người khác, bệnh viêm gan B cấp tính nặng hơn như buồn nôn, nôn mửa, vàng da, vàng mắt. Tuy nhiên, đa số người bệnh không có triệu chứng gì trong thời gian này.
Bệnh viêm gan B thể mạn là người nhiễm vi rút viêm gan B từ 6 tháng trở lên (tính từ ngày có xét nghiệm dương tính với vi rút viêm gan B đầu tiên). Đa số người bệnh viêm gan B mạn tính không có triệu chứng nên không biết mình mắc bệnh cho đến khi gặp các biến chứng như xơ gan hoặc ung thư gan .
Chẩn đoán
Bệnh viêm gan cấp và mạn tính không thể phân biệt thông qua triệu chứng, do vậy, bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm máu để chẩn đoán. Viêm gan cấp tính được chẩn đoán qua chỉ số HBV IgM, còn viêm gan mạn tính được chẩn đoán nếu chỉ số HBsAg dương tính kéo dài trên 6 tháng. Theo Bộ Y tế Việt Nam, viêm gan B cấp tính và mạn tính phân biệt qua các xét nghiệm men gan (AST, ALT), bilirubin, và các marker viêm gan B. Cụ thể như sau:
| Viêm gan B cấp | Viêm gan B mạn |
|
|
Khả năng lây nhiễm cho người khác
Những người bị viêm gan B trong giai đoạn cấp tính có thể lây truyền vi rút sang người khác. Có đến 95% người bệnh viêm gan cấp tính tự khỏi hoàn toàn, 5% còn lại chuyển sang giai đoạn nhiễm viêm gan B mạn tính.
Những người bị viêm gan B mạn tính có thể vô tình lây truyền vi rút sang người khác. Tuy nhiên, khả năng lây nhiễm cho người khác tùy thuộc vào tải lượng vi rút của người bệnh, giai đoạn bệnh, hành vi lây nhiễm, lượng máu người lành tiếp xúc,… Theo Bộ Y tế Việt Nam, viêm gan B mạn tính có 4 giai đoạn: viêm gan vi rút B mạn, nhiễm HBV mạn giai đoạn dung nạp miễn dịch, viêm gan vi rút B mạn giai đoạn hoạt động, viêm gan vi rút B mạn giai đoạn không hoạt động. Tại Việt nam, lây truyền dọc từ mẹ sang con trong cuộc đẻ là chủ yếu, vì vậy cần tư vấn và khám cho các sản phụ viêm gan B để có kế hoạch can thiệp dự phòng lây truyền từ mẹ sang con.
Điều trị
Đối với viêm gan B cấp, hầu hết bệnh nhân sẽ hồi phục mà không cần điều trị đặc hiệu. Vì vậy người bệnh thường chỉ cần nghỉ ngơi, bổ sung dinh dưỡng để giảm triệu chứng mà không cần uống thuốc. Trong một số trường hợp nếu có xuất hiện suy gan cần nhập viện điều trị đặc hiệu. Người bệnh trong giai đoạn này nên tránh uống rượu, bia, ngừng hút thuốc lá thuốc lào, ăn thực phẩm lành mạnh, tránh thực phẩm nhiều dầu mỡ hoặc chất béo, và hỏi ý kiến bác sĩ về các thuốc đang hoặc dự định sử dụng (thuốc kê đơn, thuốc không cần đơn, thực phẩm chức năng/thực phẩm bổ sung có nguồn gốc thảo mộc) để đảm bảo không làm tăng gánh nặng cho gan.
Với người bệnh viêm gan B mạn tính, người bệnh cần tái khám định kỳ đánh giá tình trạng viêm gan và sàng lọc sớm ung thư gan. Đối với những trường hợp có chỉ định điều trị bệnh, thuốc kháng vi rút giúp ức chế quá trình nhân lên vi rút viêm gan B, dừng tiến triển xơ gan và tổn thương gan, kéo dài thời gian sống khỏe mạnh và phòng lây nhiễm viêm gan B cho cộng đồng. Việc thăm khám định kỳ với bác sỹ chuyên khoa gan mật để điều trị viêm gan B và theo dõi tình trạng gan rất có ý nghĩa quan trọng để việc phòng ngừa các biến chứng như xơ gan và ung thư gan. Người bệnh cũng cần duy trì chế độ ăn lành mạnh với nhiều rau xanh, hạn chế uống rượu, hút thuốc và ăn thực phẩm chiên rán, nhiều dầu mỡ để bảo vệ gan.
Tài liệu tham khảo
1. Viêm gan vi rút: Những điều bạn cần biết
2. Mức độ lây nhiễm tối thiểu mới của vi-rút viêm gan B và xét nghiệm HBsAg khi nghi ngờ
